Gespecialiseerde onderzoeksbureaus, onafhankelijk of onzorgvuldig?
In het Financieel Dagblad opiniestuk van 15 november 2020 betoogt de directeur van Beek van Hoffmann Bedrijfsrecherche dat gespecialiseerde onderzoeksbureaus (zoals Hoffmann Bedrijfsrecherche) in tegenstelling tot advocaten in staat zouden zijn onafhankelijk onderzoek te doen naar misstanden op de werkvloer. Ik ben het hartgrondig met die stelling oneens.
Als advocaat heb ik talloze werknemers bijgestaan die geconfronteerd zijn met een onderzoek door andere advocaten, psychologen, zelfverklaarde onderzoekers zonder relevante opleiding en natuurlijk ook een aantal malen door Hoffmann Bedrijfsrecherche. Veel te vaak blijkt helaas te gelden ‘wie betaalt, bepaalt’, heeft de werkgever al een ‘dader’ op het oog en vaak op non actief gezet en is de inzet van het onderzoeksbureau om de verdenking te onderbouwen, te bevestigen wat de opdrachtgever hard gemaakt wil zien.
Werkwijze van gespecialiseerde onderzoeksbureaus
Bureaus zoals Hoffmann Bedrijfsrecherche stellen zich vaak op als ‘recherche’ die probeert een zaak rond te krijgen. Dat in plaats van de insteek om als onafhankelijk onderzoeker die de feiten boven tafel probeert te krijgen. De verdachte werknemer en overige getuigen worden onderworpen aan een verhoor met suggestieve vragen en ontlastende verklaringen worden genegeerd en er wordt slecht geluisterd naar de uitleg van (vaak) de werknemer.
Op die wankele basis volgen onderzoeksresultaten die vaak uitsluitend gedeeld wordt met werkgever. Wederhoor over hoe het opgeschreven is bij de ‘verdachte’ werknemer vindt meestal niet plaats. Er komen ‘feiten’ in het rapport die de werknemer simpel kan weerleggen en dat heeft dan ver strekkende gevolgen on de vorm van ontslag of aangifte. In een recente zaak had werkgever op basis van een rapportage van Hoffmann al aangifte gedaan en de medewerkster was op staande voet ontslagen. Kort daarop bleek dat niet zij maar een collega fraude had gepleegd. Werkgever handhaafde toch het ontslag op staande voet tot dat in een door ons kantoor aangespannen rechtszaak werd vernietigd. Maar de schade aan haar reputatie en gezondheid blijft groot en terugkeer niet realistisch.
Advies aan werknemers
Regelmatig deelt de werkgever het onderzoeksrapport helemaal niet met de werknemer. Die wordt geïntimideerd met dat uit het rapport onrechtmatig gedrag zou blijken en onder die druk wordt dan instemming met beëindiging van de arbeidsovereenkomst afgedwongen en een vso wordt getekend. Veruit de meeste werknemers gaan dan maar en durven de strijd niet aan te gaan. Mijn advies aan werknemers: trap daar niet in.
Deelt de werkgever het rapport niet? Dan staat er waarschijnlijk niet veel steekhoudends in. Gelukkig hebben de werknemers die ik heb bijgestaan in dergelijke gevallen niet laten intimideren en hebben hun huid duur verkocht. Ik vrees echter dat talloze werknemers zonder goede juridische bijstand na dergelijke intimidatie, al of niet met schorsing of ontslag op staande voet onder die intimidatie maar instemmen met ontslag, terwijl zij bang zijn voor kosten en om verder gedoe of aangiftes te voorkomen.
Werkgevers moeten wel streng optreden tegen fraude en diefstal, zeker omdat de totale schade die bedrijven jaarlijks lijden door fraude in de miljarden loopt. Het is ook goed dat gespecialiseerde onderzoeksbureaus een belangrijke rol spelen in de bestrijding daarvan. Wanneer het onderzoek gericht is op een door werkgever al als ‘dader’ geïdentificeerde werknemer dan hebben de methodes van de onderzoeksbureaus helaas vaak met onafhankelijkheid niets te maken en is de procedure meermalen zeer onzorgvuldig. Dat zorgt er dan voor dat naast de ‘kwaaien’ ook vaak werknemers die te goeder trouw zijn en ten onrechte zijn beschuldigd berooid achter blijven, zonder baan en met grote reputatie- en financiële schade.
Contact
Heeft u een vraag over ontslag? Bel ons of vul ons formulier in voor een halfuur kosteloos juridisch advies.
