Billijke vergoeding (muizengaatje)
Bij ontslag kan in een aantal gevallen naast de bekende transitievergoeding ook aanspraak worden gemaakt op een billijke vergoeding. Vooral wanneer de werkgever zich verwijtbaar heeft gedragen.
Doel van het nieuwe ontslagrecht (sinds juli 2015) was onder meer om ontslag eenvoudiger, sneller en minder kostbaar voor werkgevers te maken. Om te voorkomen dat werkgevers al te onzorgvuldig over zouden gaan tot het ontslaan van personeel is de mogelijkheid opgenomen een billijke vergoeding toe te kennen wanneer de werkgever ernstig verwijtbaar handelt bij ontslag.
Deze mogelijkheid werd het “muizengaatje” in de nieuwe wet genoemd maar leidde tot veel onduidelijkheid omdat geen duidelijke aanwijzingen waren opgenomen hoe de hoogte kon worden vastgesteld. Rechters dienen bij vaststelling rekening te houden met de uitzonderlijke omstandigheden van het geval. Maar welke zijn dat precies?
Rechters in de praktijk
De rechters hielden bij het bepalen van de hoogte van de billijke vergoeding bijvoorbeeld geen rekening met de gevolgen van het ontslag voor de werknemer. Zij waren namelijk van mening dat de transitievergoeding daar voor bedoeld zou zijn. En dat terwijl de manier van ontslaan of wat daar aan vooraf gaat, verwijtbaar aan de werkgever, veel schade kan berokkenen aan de werknemer. De indruk werd gewekt dat de billijke vergoeding alleen zou zijn opgenomen als afschrikkend en bestraffend element. Het zou werkgevers ervan moeten weerhouden al te lichtzinnig tot beëindiging van een arbeidscontract over te gaan.
Uitspraak van de Hoge Raad van 30 juni 2017 (ECLI:NL:HR:2017:1187)
Gelukkig heeft de Hoge Raad onlangs meer duidelijkheid verschaft. Bij het bepalen van de hoogte van de billijke vergoeding mogen ook de gevolgen van het ontslag voor de werknemer worden meegewogen wanneer er sprake is van ernstig verwijtbaar gedrag van werkgever. Het gaat er volgens de Hoge Raad uiteindelijk om dat een werknemer gecompenseerd wordt voor dat verwijtbaar gedrag van de werkgever.
Voor het bepalen van de hoogte van die vergoeding kan dan bijvoorbeeld worden gekeken naar het loon dat de werknemer nog zou hebben ontvangen wanneer de opzegging zou worden vernietigd. En of de arbeidsverhouding rechtmatig ook had kunnen worden beëindigd. En tegen welke datum dat dan zou zijn. Wanneer de werknemer inmiddels ander werk heeft gevonden wordt dat ook meegenomen bij bepaling van de hoogte van de vergoeding.
Les voor rechters en werkgevers
Dit betekent dat rechters in de toekomst met meer elementen rekening moeten houden bij het bepalen van de hoogte van de billijke vergoeding. Die kan dus in veel gevallen hoger uitvallen dan tot nu toe het geval was.
De rechter heeft nu dus meer speelruimte! Hopelijk een extra incentive voor werkgevers om arbeidsovereenkomsten zorgvuldig te beëindigen. Anders wordt het muizengaatje een kostbaar muizengat.
Contact
Wilt u als werkgever voorkomen dat het muizengaatje een muizengat wordt? Neem dan contact op met ons of vul ons formulier in voor een half uur kosteloos advies. Laat u een halfuur gratis adviseren over het op een correcte wijze beëindigen van de arbeidsovereenkomst.
